'Vinexvrouwen' van Naima El Bezaz

‘Een vinexwijk heeft wel wat weg van een gevangenis, waarbij de tuin bedoeld is om ons even te laten luchten.’

Vinexvrouwen is het vijfde boek van de Nederlands-Marokkaanse auteur Naima El Bezaz. In België is deze schrijfster minder bekend, maar in Nederland zorgen haar boeken telkens opnieuw voor  de nodige controverse, wegens confronterend en taboedoorbrekend. Zo verkocht de verhalenbundel 'minnares van de duivel' als zoete broodjes, nadat de schrijfster er in een televisieprogramma een erotische passage uit voorlas en zich de woede en verontwaardiging van zowel moslims als gereformeerden op de hals joeg. De expliciete seksscènes in  ‘de verstotene’ bevestigden haar reputatie als ‘schandaal’ auteur. Die roman werd zelfs vergeleken met 'Turks Fruit'. Al deze media aandacht zorgde voor een burn out en de schrijfster geraakte  in een ernstige depressie. 'Het gelukssyndroom' is een roman met autobiografische elementen waarin zij de gevolgen van haar ziekte en haar gevecht om uit haar depressie te komen verwerkte.

Met 'vinexvrouwen' krijgt Naima El Bezaz opnieuw een hoop heibel over zich heen.  Het is geen roman, eerder een bundel van losse stukjes die enkel met elkaar gemeen hebben dat ze zich in een zogenaamde Vinexwijk afspelen. Dat zijn eenvormige nieuwbouwwijken, die bestaan uit  allemaal kleine huisjes met tuintjes. Gezinsvriendelijk en betaalbaar, maar tegelijk ook oersaai en omdat de muren wel van karton lijken valt er aan de buren niet te  ontkomen! Naima woont zelf al een tiental jaren in een dergelijke wijk en verzamelde ondertussen voldoende munitie waarmee ze de mentaliteit en eigenaardigheden van de inwoners te lijf kan gaan. Vaak hilarisch grappig zet de schrijfster een verzameling Nederlandse Vinexbewoners te kijk. Een zootje ‘white trash’ met vrouwen die elkaar de loef willen afsteken met de nieuwste spuuglelijke meubels, mannen en vrouwen die het allemaal met elkaar doen en aan de drugs zitten, een irritante buurvrouw op leeftijd die haar blote lijf constant etaleert vanuit haar tuin, feestjes met veel bier maar niets te eten,  Nederlanders die er systematisch van overtuigd zijn dat ze het beter voor elkaar hebben dan anderen en dat hun levenswijze de norm zou moeten zijn, enz.  De schrijfster schreeuwt haar verontwaardiging en ergernissen heel het boekje uit. Van die Nederlanders begrijpt ze echt niets! Als Belg vond ik het vanzelfsprekend heel grappig, veel clichés die bij ons leven over de Nederlanders worden immers alleen maar bevestigd. Daarnaast ontbreekt ook het onderling racisme van de  ‘nieuwkomers’ (o.a. Polen, Turken en Surinamers)  niet. En Naima fulmineert niet alleen tegen de Nederlanders maar spaart ook zichzelf en haar zwaktes niet. Een constant kritische moeder en het  niet ernstig genomen worden als schrijfster zorgen voor de nodige frustraties. Tegen wil en dank toont zij zich trouwens beter ‘geassimileerd’ dan haar lief is. Zo heeft zij haar dochtertje naar een Christelijke school gestuurd. Het kind komt thuis met liedjes over Jezus en de passage waarin de schrijfster zelf een kerkdienst bijwoont (met hoed) is uiterst (tragi)komisch. 

Vinexvrouwen heb ik ervaren als een amusant en onderhoudend boekje, geschreven in een luchtige, makkelijk leesbare stijl. Een aanrader om te lezen  als tussendoortje!