"Cry baby" van Lut Geypens

Vijftiger op een keerpunt

‘Ik huil om mijn grootmoeder, natuurlijk, maar meer nog om mezelf en om het leven, dat prachtig-pijnlijke leven waarin alles van waarde weerloos is. En zoals altijd op heftige momenten, schuift de muziek weer in mijn hoofd.’ 

Lut Geypens is bibliothecaris. Eerder bracht ze drie non-fictie boeken uit. Cry baby is haar debuutroman.

De 52-jarige Christine boekt een korte reis naar Andalusië, om even te ontsnappen aan de stress die ze de voorbije weken heeft moeten doorstaan. Ze verloor haar job als leidinggevende van een cultuurcentrum, dat zich profileerde met wereldmuziek. Na de reis wacht een belangrijk sollicitatiegesprek. Maar de vlieger gaat letterlijk niet op, ze is gestrand in hotel Playa Tropical. Daar ontmoet ze de jonge Clara, een avontuurlijke spring-in- ‘t-veld die haar wakker schudt uit een vastgeroest bestaan. Is dat sollicitatiegesprek bijvoorbeeld écht zo belangrijk? Terwijl ze zich door Clara op sleeptouw laat nemen, komen lang verloren gewaande herinneringen levendig bovendrijven, alsof ze naar een film kijkt over haar jeugd. Christine beseft dat het nu of nooit is als ze haar leven nog een nieuwe wending wil geven. Ze denkt daarbij aan onvergetelijke ontmoetingen met artiesten uit alle hoeken van de wereld, die haar ooit in hun thuisland hebben uitgenodigd. Zal ze eindelijk iets doen met haar rijkgevulde adresboekje?

Cry baby beschikt over een goed uitgebalanceerde structuur en een opvallend perspectief. Voor de scènes uit het verleden is Christine als ik-persoon aan het woord, in de tegenwoordige tijd. In Andalusië kijkt ze vanop een afstand naar zichzelf, in de derde persoon en in de verleden tijd. Kleine dingen uit het heden katapulteren Christine naar haar kindertijd en de idealen die ze toen nog had.

Geypens schetst een sfeervol beeld van het alledaagse leven in de jaren zestig en het eerste deel van de jaren zeventig door de ogen van een opgroeiend meisje. Ze zet de personages met veel liefde neer, zonder hun kleine kantjes te verdoezelen. Moeke Martha en nonkel Frank fungeren als sleutelfiguren, zij hebben Christine gevormd tot wie ze is, maar is ze zichzelf doorheen de jaren wel trouw gebleven? En wat doet het met haar als ook herinneringen aan pijn en verdriet opborrelen?

‘Tot nu toe waren de taferelen nog kinderlijk onschuldig, maar ze huiverde voor het vervolg van het verhaal. Toch wist ze dat ze geen keuze had. De film was nu eenmaal gestart en ze zou hem uitkijken.’

De schrijfstijl is vlot en vanzelfsprekend, nadrukkelijk literair taalgebruik blijft achterwege. Spreektaal versterkt de inleving en er passeren krachtige beelden. De levenswijsheid dat ‘gras niet groeit door eraan te trekken, maar door de wortels te besproeien’ is hiervan een fijn voorbeeld. De personages en hun gedragingen leiden tot een feest van herkenning voor wie in dezelfde periode opgroeide: de rituelen, feesten, eetgewoonten, dikkopjes vangen in de beek en posters van knappe tieneridolen zoals David Cassidy of Cat Stevens aan de slaapkamermuur.

Er is het katholieke Vlaanderen dat in de jaren zestig langzaam verdampt, verandering hangt in de lucht. De rebellerende nonkel Frank belichaamt die oprukkende nieuwe tijden met mei 68, de seksuele revolutie, jongens met lange haren en stoute muziek. Als je een moment uit het verleden wilt oproepen in al zijn zintuiglijkheid gaat er trouwens niets boven muziek. Zo ook in deze roman, waar muzikale ankerpunten als een rode draad doorheen lopen. De playlist op de laatste pagina is een aangenaam extraatje.

Kan je als vijftiger het tij keren om alsnog oude dromen na te jagen? En kom je hier vervolgens zonder kleerscheuren uit? Lut Geypens schreef een mooie, nostalgische ode aan jeugdidealen die velen van ons onderweg zijn kwijtgeraakt. Tegelijk is Cry baby een prachtig eerbetoon aan dierbaren van vroeger en het eenvoudige leven dat nooit meer terugkomt.